Aurrekontua

Aurkezpen ohar labur eta orokorra – Funtsezko finantza datuak

Lurralde Kolektibitateetako Kode Orokorreko L2313-1 artikuluak aurreikusten duenez, funtsezko finantza informazioa agertzen duen aurkezpen labur eta orokorra gehituko zaio aurrekontu primitiboari, herritarrek jokoan dena ulertzeko parada ukan dezaten.

Herriko aurrekontuaren bozkak printzipio batzuei erantzuten die :

aurrekontua urte zibilerako bozkatzen da baina apirilaren 15a arte bozka daiteke. 2017ko Administrazio Kontua eta 2018ko aurrekontua 2018ko apirilaren 12an bozkatu ziren.

Herriak 3 aurrekontu ditu:

• Aurrekontu orokorra, nagusiki Estatuaren zuzkiduren eta tokiko zergen bidez (bizitegi zerga, eraikitako eta eraiki gabeko lar zerga) diruztatuak diren herriko aktibitate anitz barne hartzen dituena (aisialdi zentroa, eskolaldi inguruko jarduerak, kirol eta kultura ekipamenduak, bideen eta eremu publikoen mantenua, administrazioa…)
• Heriotz/hilobiei dagokien aurrekontua (hilerrien kudeaketa: hilobiak, hauts-hobiak eta kolunbarioak)
• Arruntza Gaina lotizamenduaren aurrekontua (4 loteko herriko lotizamenduaren gauzatzea)<:li>

Aurrekontu bakoitza funtzionamenduan eta inbertsioan derrigorrez orekatua izan behar da.

Aurrekontu nagusiak bere funtzionamendutik (aurrezkia edo autofinantzaketa) derrigorrez baliabide aski atera behar du, lehentasunez bere zorraren finantzatzea bermatzeko eta bere inbertsioa diruztatzeko gisan.

Estatuak ez bezala, herriak ezin du bere funtzionamendu xahutzeak diruztatzeko mailegurik egin. Mailegua inbertsioak finantzatzeko baizik ez da bideratzen.

**********

Inflazioaren itzulera (2016an %0,2an eta 2017an %1,5era pasa zena) 2018an mantendu behar litzateke (bataz beste %1,5eko aurreikuspenarekin) hazkuntzarekiko eragina ukanez. Azken hau, aktibitatea mantentzen dituen faktoreak desagertuko diren mementotik, emeki emeki ahultzen ahalko litzateke %1,9ko bataz bestera iristeko. Langabeziak bere egiturazko heinera iritsiko den neurrian hazkuntzak ahuldu behar luke eta bere hein potentzialera itzuli. Egiturazko erreformek eta inbertsio produktiboa sustatzen duten neurriek baizik ezingo dute lortu hazkuntzaren epe luzeko aberastea.

2018ko finantza legeak baino, 2018-2020 finantza publikoetarako programatzeak markatzen ditu bost urteko agintaldi berriak ezarririko lehen aurrekontuko neurri erabakigarriak, nagusitzat hartzen diren ondoko bi neurriekin:

zergapekoen %80rendako bizitegi zergaren arintzea eta Estatuak zerga arintzea osoki ordainduko duenaren konfirmatzea.

azken urteetan, urteko tokiko finantzen gidaritza bidez, tokiko kolektibitateek defizit publikoari eginiko ekarpen gisa praktikatu den DGFaren murrizte neurrien ordezkatzea: legegileak kolektibitateei zor kentze publikoa 13 miliar aurreztuz haien gain har dezaten galdegiten die, 2022 urterako kolektibitateen zorra BPGaren 5,8 puntutara ekartzeko gisan, 2017an 8,7an zelarik.

Uztaritzeko Herria 2017ko urtarrilaren 1ean sartu zen Euskal Hirigune Elkargoan.

Honen ondorioz heldu diren eskumen eskualdaketak, Landagoien Igerilekuaren kudeaketa eta Haurtzaroaren zerbitzuarena dira. Jende ibiltariaren harrerarako diren eremuen kudeaketa EHEak konpentsatzen du hein batean. Gainera, 2012az geroztik, Uztaritzeko herria RSU legearen menpe da eta bizitegi sozialen %25eko kuota bete behar du 2025 urterako. Hein hori erdietsi ez duen artean zigorrak ezartzen zaizkio. Hola, alokairuzko bizitegi sozialen (kostu prezioaren %3a) eraikuntzan herriak 2018 urterako duen parte hartzea 188.547 €-ko inbertsio xahutzea irudikatzen du. Urteko xahutze hori EHEak bere gain hartzea aztertze bidean da.

Azken hamarkada honetan, Estatuaren zuzkidurak (Funtzionamendurako Zuzkidura orokorra eta Baserrialdeko Elkartasun Zuzkidura) apaldu baizik ez dira egin. Uztaritzeko herria, 2012az geroztik Baionako hiri-unitateari lotua denez (INSEE irizpideak), partikularki hunkitua da eta horrek Hiribarne zatiarendako Baserrialdeko Elkartasun Zuzkiduraren kentzea ekarri du. 2018an gibel egite horrek segitzen duela dirudi, ondoko hilabeteetan Jomuga zatiarendako Baserrialdeko Elkartasun Zuzkidura kentzeko aukerak handiak baitira.

Biziki tirabiratsua den testuinguru horretan, kostuen kudeaketa eta finantzamenduen xerkatzeak ez dira desagertu: 2017ko kontu menperatuek 427.953 €-ko funtzionamendurako soberakina ateratzea ahalbidetu dute, nahiz eta obren gauzatzearen eta lursailen saltzearen arteko denbora tarteak 264.274 €-ko inbertsio defizita utzi duen.

2018ko aurrekontua derrigorrezko ariketa da eta honen lehentasunetan dira:

• Zorraren ordainketa eta, partikularki, epe motzeko maileguak, progresiboki neurrizko zorpetzera iristeko gisan.
• Funtzionamendu xahutzeen menperatzearekin segitzea, zerbitzuen maila eta kalitatea mantenduz.
• Autofinantzazio garbi eta sanorako gaitasuna berreskuratzea.

Funtzionamendu Saila :

Funtzionamendu saila 5 647 905 €-tan orekatzen da.

Zorraren interesen ordainketa (205.000 €), langileen kargak (3.069.000 €) eta elkarteendako diru laguntzak (110.000 €) bezalako izaera orokorra duten kudeaketa arrunteko kargak izan ezik, sailak elementu berriak eta 2018ko finantza aldiaren berezko elementuak barne hartzen ditu, ondokoak kasu:

• 16.000 €-koa den hirigintza dosierren instrukziorako parte hartzea EHEan
• “jasotzaile” izena hartzen duten hilobien kudeaketa, 7.307 €
• argiztatze publikoaren aldatzea eta sute-zutabeen kudeaketa, 28.000 €
• ospakizunetarako karpen instalatzeen besteren esku uztea, 15.000 €
• aurrekontu gehigarrien (Arruntza Gaina lotizamendua eta Hilerria) defizitaren finantzatzea, 72.049 €
• FISAC gisa soberan eskuraturiko diru laguntzaren itzultzea, 15.527 €

Estatuaren zuzkidurak gutitzen direnez, sail hau beharrezkoa den zergen %3ko emendatzearekin orekatzen da.

Inbertsio saila :

Inbertsio saila 3.999.363 €-tan orekatzen da.

ERROBI Herri Elkargoak esleituriko partaidetza funtsa gisa atxiki ziren programak berritu dira.

2018rako orekatze maileguaz baliatzea 50.000 €-ra mugatua da.

2017 bukaeran 6.123.115 €-ra iristen zen herriaren zorpetzea (zubi maileguz kanpo) 2018 bukaerarako 5.854.8430 €-ra apalduko da epe ertain eta luzeko maileguei dagokionez.

2018ko inbertsio aurrekontua ondoko operazioek osatzen dute nagusiki:

• Coworking gunea
• Herriko eraikin batzuetan irisgarritasunerako lanak (2. urtea)
• Idekia kantinaren arauen arabera ezartzea
• RD 250eko biribilgunearen hobekuntza, RD 350eko lanak eta bide lan desberdinak
• Arruntzako eskolako joko eremuaren berritzea eta beste eskoletakoen hornitzea

Diru sartzeak, 500.000 €-tara mugatua den oreka mailegu batez, 280.000 €-ko partaidetza funtsaren saldoaren isurtzeaz, Estatuaren, Eskualdearen eta Departamenduaren diru laguntzez, lursailen salmentaz (677.000€), FCTVAren ordainketaz, diru sartzeen amortizatzeaz eta 2014an Etxeparea kirol zelaia suntsitu zuen uholdeari dagokion kalte ordainen ordainketaz (280.000€) osatuak dira.

Zenbaki batzuk :

Herria:

• 2018ko jatorrizko aurrekontua  (1.6 MB) 
• 2017ko administrazio kontua  (2.1 MB) 

Heriotz/Hilobi eremua :

• 2018ko jatorrizko aurrekontua  (321 KB) 
• 2017ko administrazio kontua  (392 KB) 

Arruntza Gaina lotizamendua :

• 2018ko jatorrizko aurrekontua  (1.3 MB) 
• 2017ko administrazio kontua  (1.4 MB)